
کیست تخمدان و تخمدان پلی کیستیک یکی از بیماری های شایع زنان است که اغلب خانم ها با این بیماری و مشکلات آن درگیر هستند. اگر چه کیست های تخمدان اغلب خوش خیم هستند و دردسری ایجاد نمی کنند اما می توانند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهند. در این مطلب با کارشناس مامایی و مدرس طب سنتی سودابه مامایی درباره علل پیدا شدن کیست تخمدان و سبک زندگی و رژیم غذایی مناسب برای مقابله با آن صحبت می کنیم با ما همراه باشید.
فهرست موضوعات
علت ایجاد کیست تخمدان چیست؟
از نظر طب سنتي چهار علت عمده باعث تشكيل كيست در تخمدان ميشود كه ممكن است كسي تحت تاثير يكي از اين عوامل و شخص ديگري تحت تاثير هر چهار عامل دچار كيست شده باشد.
چاقي، غلظت خون، برودت و رطوبت چهار علت اساسي به وجود آمدن كيست تخمدان هستند.
1- افزایش وزن و ایجاد کیست تخمدان
انباشته شدن مواد زائد در بدن، باعث به وجود آمدن انواع بيماريها ميشود. در بدن افراد چاق مواد زائدي كه اطراف رحم جمع ميشوند، مانع خونرساني درست ميشوند و عملكرد رحم را مختل ميكنند؛ درنتيجه نظم قاعدگي به هم ميخورد و كيست در تخمدان تشكيل ميشود. به همين دليل چاقي يكي از عوامل اصلي ناباروري است و در برخي موارد حتي در صورت باردار شدن فرد، احتمال سقط جنين بالا ميرود. بنابراين اگر چاق هستيد، قبل از امتحان هر روش درماني ديگري، بايد حتما فكري به حال اضافه وزنتان بكنيد.
√ حتما در طول روز فعاليت جسماني داشته باشيد. قرار نيست هر وقت دوست داشتيد، ورزش كنيد؛ بايد براي ورزش برنامه روزانه منظمي داشته باشيد و طبق آن برنامه عمل كنيد؛ منظور از تحرك روزانه اين است كه بدن خسته شود و عرق كند.
2- رطوبت و تشکیل کیست تخمدان
يك سري از مواد خوراكي حاوي رطوبت هستند و خوردن آنها باعث ايجاد حالت تري ميشود. هر ماده طبيعي كه آبدار باشد، اين خاصيت را دارد. همچنين از نظر طب سنتي رطوبت يكي از عوامل اصلي ابتلا به چاقي است. بعضيها ميگويند «هوا هم كه ميخورم، چاق ميشوم!» پر بيراه نميگويند؛ چون هواي زيادي خنك هم باعث ايجاد رطوبت و چاقي ميشود. كمتحركي هم ميتواند رطوبت ايجاد كند.
افرادي كه در طول شبانهروز از مواد خوراكي حاوي رطوبت استفاده ميكنند، استعداد بيشتري براي جذب رطوبت دارند. كساني كه مواد آبكي زيادي مصرف ميكنند، يعني علاوه بر اينكه براي رفع تشنگي آب مينوشند، از انواع آب ميوهها و نوشابهها هم نميگذرند و آنها را هم مينوشند در معرض اين خطر قرار دارند.
رطوبت را دور بزنيد
√ دمنوش و عرق پونه مصرف كنيد.
√ دارچين مصرف كنيد. ميتوانيد چوب دارچين را در ليوان آب بيندازيد، يا يك قاشق چايخوري پودر دارچين و عسل را يك بار صبح و يك بار شب ميل كنيد.
√ دمنوش زنجبيل ميل كنيد.
√ تركيب پودر دارچين، زنجبيل و عسل بسيار مفيد است. سعي كنيد از اين تركيب استفاده كنيد.
√ هر روز ورزش كنيد.
3- افزایش غلظت خون و ایجاد کیست تخمدان
در بدن يك فرد كاملا سالم، خون از قلب و از راه رگها به تمام اعضا ميرسد. چاقي يا به تعبير طب سنتي مواد زائد زيادي كه در بدن وجود دارد، عمل خونرساني را با كندي يا اختلال مواجه ميكند. وقتي به عضو يا بافتي خون نرسد، آسيب ميبيند. در محيط اطراف رحم فرد چاق، مواد زائد مانع خونرساني ميشوند و عملكرد تخمدان مختل ميشود. افرادي كه مواد سودازا مصرف ميكنند، بيشتر در معرض غلظت خون قرار دارند و احتمال مبتلا شدنشان به كيست تخمدان افزايش پيدا ميكند.
كساني كه بعد از غذا ميخوابند يا كساني كه زياد عطر، ادكلن، اسپري، دئودورانت و صابونهايي كه در تهيه آنها الكل به كار رفته را استشمام ميكنند هم از اين خطر دور نيستند. گذشته از اين نفس كشيدن در هواي آلوده هم خطر غلظت خون را بيشتر ميكند.
غلظت خون را دور بزنيد
* از ادويهجات رقيقكننده خون در طبخ غذا استفاده كنيد. زعفران، دارچين، پونه و زنجبيل خاصيت رقيقكنندگي دارند.
* غذاهايي بخوريد كه باعث قاعدگي ميشوند. نخودآب بخوريد. از يك شب قبل نخود را خيس كنيد و چند بار آبش را عوض كنيد تا نفخش گرفته شود. چهار ليوان آب روي نخود بريزيد و بگذاريد خوب بپزد. وقتي اندازه يك ليوان از آب نخود باقي ماند، آب را به كاسهاي منتقل كنيد و نخود و پياز را با روغن زيتون يا روغن كنجد تفت دهيد. به نخود و پياز ادويهجات گرم بزنيد، سپس آب غليظ نخود را روي آن بريزيد. نخود آب از غذاهايي است كه باعث ميشود خون به تخمدان برسد.
* گوشت گاو، گوشت مانده، گوشت خشك و گوشت شتر نخوريد.
* عدس، كلم و پنير كهنه نخوريد.
* ماهي شور و ماهي تن مصرف نكنيد. مضاف بر اينكه سودازا هستند، كنسروها مواد نگهدارنده دارند و نبايد مصرف شوند.
* بعد از صرف غذا سعي كنيد فعاليت سبك و مختصري داشته باشيد.
4- برودت و تشکیل کیست تخمدان
برودت همانطور كه از اسمش برميآيد، حالت سردي بدن است. عامل اصلي برودت، مصرف خوراكيهايي است كه طبع سردي دارند. نكته ديگري كه آن را تشديد ميكند، روش غلط غذا خوردن است. مثلا فردي هنگام خوردن غذاي گرم، يك ليوان آب يخ ميريزد و مينوشد، يا ماست و سالادي كه در يخچال بوده را ميل ميكند که این به سلامتش آسيب جدي وارد ميكند. باتوجه به سبك زندگي غلط امروزي، فستفود به خوراك محبوب خانوادهها تبديل شده که يكي از منابع اصلي برودت هستند كه بايد بهشدت از خوردنشان پرهيز كنيد. معمولا همراه فستفود مقدار زيادي سس هم مصرف ميشود كه آسيب را تشديد ميكند.
سردی را دور بزنيد
– به هيچ وجه فستفود نخوريد.
– از انواع سس شامل سس مايونز، سس خردل، سس كچاپ و. . . استفاده نكنيد.
– مصرف زياد از حد شير، برنج، دوغ و ماست حالت سردي ايجاد ميكند.
– در تهيه و طبخ غذا از ادويهجات گرم مثل دارچين، زيره، زعفران، هل، ميخك و رازيانه استفاده كنيد.
علائم کیست تخمدان
براي خانمها هرگونه بينظمي در قاعدگي نوعي هشدار به حساب ميآيد. از طرفي وقتي ابتلا به كيست تخمدان شايع باشد، اولين احتمال را به وجود كيست تخمدان ميدهيم. كيست تخمدان اغلب در كميت و كيفيت قاعدگي خودش را نشان ميدهد.
1- اختلالات قاعدگی: ممكن است قاعدگي فردي كه دچار اين مشكل شده بهطور كل قطع شود و هر چند ماه يك بار اتفاق بيفتد يا اينكه احتمال دارد تعداد روزهاي قاعدگي بسيار كم شود يا خوني كه از دست ميرود، بسيار ناچيز باشد. در صورت مشاهده اين تغييرات براي تشخيص دقيقتر به متخصص زنان مراجعه كنيد.
2- درد شدید و غیرقابل تحمل در دوره قاعدگی
3- آکنه های شدید در صورت و گردن
4- موهای زائد بدن: امكان دارد نشانههاي ديگري هم در كنار بينظمي در قاعدگي مشاهده شود؛ مثل روييدن موهاي زائد روي چانه، جوش زدن صورت، بيشتر شدن لكهاي صورت يا ديدن لكههاي قهوهاي در ناحيه زير بغل و روي كشاله ران، ناباروري، ديرباروري و… که همه از نشانههايي هستند كه ميتوانند از وجود كيست تخمدان خبر دهند.
5- نفخ و درد در ناحیه زیر شکم، کمر و ران
6- نزدیکی همراه با درد
7- سنگینی و درد در سینه ها
8- ناباروری یا دیرباروری
اما براي تشخيص بيماري، به مشاهده اين نشانهها اكتفا نميشود و درنهايت با انجام سونوگرافي بهطور قطع مشخص ميشود كه فرد دچار كيست تخمدان شده يا نه و البته اندازه كيستهاي او و موقعيتشان به چه صورت است.
برای مقابله با کیست تخمدان چي بخورم؟ چي نخورم؟
فرد مبتلا به كيست، بايد هر چه سريعتر درمانش را پيگيري كند. اولين و مهمترين قدم، اصلاح روش تغذيه است. بعضي افراد نقش خوراكيها را در درمان اين بيماري جدي نميگيرند و ترجيح ميدهند، قرص بخورند و درمان شوند؛ درحاليكه بسياري از خانمهاي مبتلا به كيست، صرفا با استفاده از اين روش خودبهخود و بدون نياز به مصرف قرصهاي پيشگيري از بارداري كيستشان درمان شده است.
√ غذاهای حاوی مواد نگهدارنده مانند انواع کنسروها، آب معدنی، غذاهای آماده و نیمه آماده و… را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
√ غذاهای با طبع سرد مانند ماست، دوغ، خیار، گوجه فرنگی، برنج، کدو، کاهو، گیلاس، هلو، آلو و… باید مصرفشان کاملا محدود و حتی حذف شود و یا نهایتا با مصلح مصرف شود.
√ شير، ميوه و تنقلات را به هيچ وجه با هم نخوريد؛ چون هضم همزمانشان بسيار دشوار است. پس با شيرموز يا شيرپسته خوردن خودتان را تقويت نكنيد.
√ هضم گوشت توسط دستگاه هاضمه يا همان دستگاه گوارش 12 ساعت طول ميكشد؛ بنابراين اگر گوشت خوردهايد، بايد بيشتر صبر كنيد.
√ غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ شده، پیتزا و غذاهای فست فودی را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
√ حذف غذاهای حاوی گلوتن می تواند تا حد زیادی دردتان را کاهش دهد. آرد گندم حاوی گلوتن است و در تهیه انواع رشته، نان و شیرینی کاربرد دارد. بنابراین نان، ماکارونی، لازانیا، شیرینی و کیک و هر غذای تهیه شده از آرد سفید را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
√ مقدار قند مصرفی تان هم باید کنترل شود، زیرا ترشیح قند بیش از اندازه باعث افزایش ترشح بیشتر انسولین و در نتیجه رشد تستورترون و در نهایت اختلال هورمونی میشود.
√ اگر اصرار داريد اين مواد را مصرف كنيد، حتما آنها را با مصلح بخوريد. ادويهجات گرم و خشك، مصلح خوراكيهاي سرد هستند. عسل، زعفران، زيره، زنجبيل، سياه دانه، هل، دارچين، نعناع و زنیان تا حد زيادي از ضرر این مواد ميكاهند.
√ همراه غذا ماست يا سالاد نخوريد. نيم ساعت بعد از غذا ميتوانيد تنها يكي از اينها را ميل كنيد.
√ همراه غذا ميتوانيد سبزي خوردن، زيتون پرورده با رب انار ميل كنيد.
√ خودتان را به خوردن سكنجبين عادت بدهيد. سكنجبين را ميتوانيد همراه سركه و شكر يا همراه سركه و عسل ميل كنيد.
برگرفته از مجله سیب سبز
بیشتر بخوانید:
تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک چه علائمی دارد؟
علائم تنبلی تخمدان و راه های درمان آن
علائم بهم ریختگی هورمون های زنانه
علائم ریزش موی هورمونی و درمان آن
علائمی که نشان دهنده اختلال هورمونی در بدن زنان است
تقریبا همه چیز رو گفتی نخور ۹۰ درصد غذاهای ما از این چیزایی که میگی نخور تشکیل شده ، تو تابستون همه ی میوه ها با مزاج سرد هستند اگه میوه نخوریم هم فیبر بدنمون کم میشه مشکلات دیگه ای پیدا میکنیم …لبنیات نخوریم پروبیوتیک بدن کم میشه و باکتری های مفید روده از بین میروند و کلسیم میاد پایین …بنظرم قرص ضدبارداری بندازید عوارضش از این برنامه ی غذایی مضخرف بهتره ،همیشه دوستان به سایت ها مراجعه نکنید از پزشک تغذیه و زنان کمک بگیرید
سلام دوست عزیز مطالبی که عنوان شده کاملا درست هست در حالت کلی سردی جات برای بدن مضره و باید با مصلح مصرف بشه، هورمون های موجود در لبنیات هم می تونه بر شدت کیست و عوارضش تاثیر داشته باشه،
در هر صورت شما باید هر تغییری در برنامه غذایی رو با مشورت و صلاح دید پزشک تون انجام بدید
سلام خانم دکتر..من ۱۹ سالمه و خیلی هم لاغرم اما هورمون های مردانه م زیاد شده و کیست هم دارم..دارم قرص مصرف میکنم..شما چه گیاه دارویی ای رو به من پیشنهاد میکنید در کنار قرص هام مصرف کنم؟
خانم دکتر من خیلی لاغرم اصلا نگران شدم..توی آزمایشاتمم همه ی علائمی که بوده باید چاق میشدم تا لاغر..چیکار کنم؟
سلام دوست عزیز
سایت ما مقاله های خارجی و یا مطالب فارسی مهم رو منتشر میکنه
برای تشخیص بیماری به پزشک مراجعه کنید