آگرا یا آگره سومین شهر بزرگ در ایالت اوتار پرادش در کشور هندوستان است. این شهر درکنار رودخانه یامونا قرار گرفته است.
نام آگره به شکل آگرهبانا نخستین بار در کتاب حماسی ماهابهاراتا آمده و معناشناسان آن را پردیس یا بهشت معرفی کرده اند. در قرن‌های ۱۶ یا ۱۷ میلادی آگرا به راستی تمثالی از پردیس در روی زمین شده بود. آگرا در زمان حکومت اکبر، جهانگیر و شاه جهان اهمیت زیادی یافت. این شهر پایتخت حکومت اکبر، پادشاه بزرگ امپراتوری مغولی هند یا گورکانیان بوده و در آن زمان تبدیل به مرکز هنر، فرهنگ، تجارت و یادگیری کشور پهناور هندوستان گردید. از این رو در گذشته این شهر را اکبرآباد می نامیدند.
از جمله صنایع این شهر می توان پوشاک و منسوجات ، صنایع خودرو سازی ، کشاورزی ، صنایع چرم ، صنایع دستی و صنایع غذایی را نام برد.
یکی از اصلی ترین صنایع دستی در آگرا ، صنعت چرم است و تولید گنندگان این محصولات در این صنعت پیشرو بوده و محصولات خود را به داخل و خارج از هندوستان صادر می نمایند.
از صنایع دستی دیگر در این شهر می توان زری دوزی ، کنده کاری بر روی سنگ ، منبت کاری ، شیرینی پزی مانند شیرینیهای پتا (Petha) و گاجاک (Gajak) و تنقلات (Dalmoth) را نام برد.
آگرا یا آگره در سده ۱۶ میلادی توسط سکندر لودهی که سلطان دهلی از دودمان لودهی بود ، کشف شد. سپس بابر موسس سلسله امپراتوری مغولی هند برای مدتی در آگرا ماند و ساخت باغ هایی چهار گوش به سبک باغ های ایرانی را در آنجا مرسوم کرد. اکبر در این شهر قلعه آگرا را ساخت و جهانگیر آن را با کاخ ها و باغ های بسیار زیبا مزین کرد. همچنین شاه جهان با ساخت تاج محل شهرتی عالمگیر برای این شهر به ارمغان آورد. هم اکنون این شهر از مراکز گردشگری هند به شمار می‌رود.
آگرا با نام اکبرآباد پایتخت شاهانی چون اکبر، جهانگیر و شاه جهان بوده که زبان مادری شان فارسی بود و در گسترش زبان فارسی در شبه قاره هند کوشیدند و کامیار بودند. نخستین باغ معروف به باغ های پارسی در کرانه رود یامونا در همین شهر شکل گرفت و سازنده آن شاه بابر بود. نام خاص این باغ ایرانی آرام باغ است.
اکبرشاه، نوه بابر، قلعه لعل را ساخت و آگرا را به مرکز هنری ، بازرگانی و مذهبی تبدیل کرد. شهرک فاتح پورسیکری در حومهٔ آگرا هم از میراث اکبر است. باغ های سبز و انبوه قلعه سرخ بازمانده از جهانگیر، پسر اکبر مغول است. و اما شاه جهان با علاقه ای که به هنر معماری داشت ، به آگرا و هندوستان ساختمانی را تقدیم کرد که همین حالا هم درخشان ترین نگین تاج سر هند محسوب می‌شود. شاه جهان پایتختش را به دهلی منتقل کرد ، اما پسرش اورنگ زیب دوباره به اکبرآباد برگشت و پدرش را به زندان قلعه سرخ انداخت. بعد از مدتی ، سال ۱۶۵۳، پایتخت اورنگ زیب به شهر اورنگ آباد در فلات دکان هند کوچید و تا پایه های امپراتوری بابری یا مغول هند به لرزه افتاد، اکبرآباد تحت نفوذ قوم های مارات ها و جاث واقع شد و آگرا نام گرفت و از سال ۱۸۰۳ میلادی تسلیم امپراتوری بریتانیا شد.
در این رابطه بیشتر بخوانید
هند؛ رنگارنگ ترین کشور دنیا + تصاویر
آشنایی با آداب و رسوم مردم هندوستان + تصاویر