بونسای فیکوس (جینسینگ ، رتوزا)
خصوصیات:
این بونسای گرمسیری یکی از محبوب‌ترین بونسای‌های فضای داخلی در سراسر دنیاست. جنس فیکوس متعلق به خانواده توت‌ها یا موراسه MORACEAE و بومی مالزی، اندونزی، تایوان و سایر کشورهای آسیای شرقی و جنوب شرقی است.
نام علمی این بونسای GINSENG FICUS MICROCARPA است و گاهی نیز با عنوان فیکوس رتوزا FICUS RETUSA شناخته میشود. فیکوس جینسینگ بواسطه ریشه و بن قوی و برگهای بیضی سبز تیره و متناوب که بالای ساقه رشد کرده‌اند شناخته مبشود. برگهای فیکوس جینسینگ یا رتوزا بیضیتر از برگهای فیکوس بنجامین است و نباید با آن اشتباه گرفت. این بونسای دو یا چند ریشه هوایی ضخیم و سنگین دارد که بیشتر شبیه تنه درخت است تا ریشه معمولی. نگهداری بونسای فیکوس جینسینگ آسان است و معمولا برای افرادی که به تازگی وارد دنیای بونسای‌ها شده‌اند توصیه میشود.
نگهداری از بن سای فیکوس:
- نور : فیکوس رتوزا یا جینسینگ محل نورگیری را میپسندد که دور از تابش مستقیم آفتاب باشد. مکانی بسیار سایه گیر برای این بونسای نامناسب است هر چند در مقابل نور کم مقاومت خوبی دارد. پس اگر آنرا نزدیک پنجره‌ای که به سمت جنوب و یا غرب است قرار دهید خوشحال خواهد شد. اگر از لامپهای گرمایشی استفاده مینمایید مراقب باشید که گیاه را زیاد نزدیک قرار ندهید و سعی کنید فاصله‌ای در حدود ۳۱ سانتی‌متر بین بونسای و لامپ حفظ شود. اگر بون سای رو به پنجره است روزانه آنرا ۹۰ درجه بچرخانید.
بیشتر بخوانید: اصول پرورش و نگهداری گیاه بن سای
- آبیاری و رطوبت : معمولا در بهار و تابستان هفته‌ای دو بار، در پاییز هفته‌ای یکبار و در زمستان هر دو هفته یکبار آبیاری برای این گیاه کافی است. هرچه محیط روشن‌تر و گرم‌تر باشد آب بیشتری مورد نیاز است. بین دو آبیاری خاک سطحی (معمولا تاعمق یک سانتی‌متری) باید خشک شود اما هیچ گاه اجازه ندهید خاک کاملا خشک شود. آب بدون کلر با دمای اتاق مناسب آبیاریست. حدود یک سوم فنجان آب را به آرامی در پای گیاه بریزید. گاهی خاک کمتر از این میزان نیاز دارد. اجازه ندهید آب به ریشه‌های هوایی بخورد و همین‌طور آب نبایست در پای گیاه جمع شود بلکه باید به سرعت جذب خاک شود. آبیاری بیش از اندازه موجب پوسیدن ریشه میشود. روزی یک و حداکثر دوبار بونسای جینسینگ را به صورت ملایم غبارپاشی (اسپری آب) نمایید. در این کار زیاده روی نکنید و برگها را با اسپری آب شستشو ندهید، این کار موجب میشود تا گیاه مورد هجوم قارچ‌ها قرار بگیرد. در صورتی که در اقلیم خشک قرار دارید میتوانید برای ایجاد رطوبت مناسب از زیرگلدانی حاوی سنگریزه استفاده نمایید. کمبود آب موجب ریز برگها میشود ولی به محض اینکه شرایط بهتر شد برگها مجدد رویش میکنند.
- دما : بایستی نسبتا ثابت نگه داشته شود. حداقل ۱۶ و حداکثر ۲۷ درجه سانتی‌گراد باشد و از ۱۲ درجه کمتر نشود.
- تغذیه : کود باید سرشار از نیتروژن، ویتامین و اسیدفسفریک باشد و در فصل رشد (بهار و تابستان) هر دو هفته یکبار به گیاه داده شود. میتوانید در یک وعده زمانی پلت‌های کود را در خاک رها کنید و مجدد هر زمان که پلتها ناپدید شدند این کار را تکرار کنید . (۳ تا ۶ ماه). در پایان فصل رشد (شهریور) کوددهی را متوقف کنید.
- هرس : حذف شاخه‌های جدید و جوانه‌ها در تمام طول سال (ترجیحا در بهار و تابستان) میتواند صورت گیرد. پس از رویش ۵ یا ۶ برگ در شاخه‌های جدید آنها را با هرس به دو یا سه عدد برسانید.
- تعویض گلدان و یا هرس ریشه : برای اینکه سیستم ریشه فضای بیشتری برای رشد داشته باشد باید هر سال و یا هر دو سه سال یکبار در اوایل بهار درست پیش از آنکه فصل رشد آغاز شود تعویض گلدان صورت گیرد و خاکی که سرشار از مواد مغذی است و زهکشی خوبی دارد مورد استفاده قرار گیرد
- خاک : سی درصد ارگانیک ، هفتاد درصد خاکدانه شامل ۴۰٪ آکاداما با دانه‌بندی مختلف، یا لوم، ۳۰٪ شنی، سنگریزه یا پومیس
بیشتر بخوانید: 4 توصیه کاربردی برای نگهداری لیندا در آپارتمان
- فرم‌دهی : میتوانید از تکنیک‌های مختلف مانند سیم‌کشی، هرس و ظرف رشد استفاده نمایید. معمولا از فرم راست نامنظمINFORMAL UPRIGHT استفاده میشود.
- تکثیر : بونسای فیکوس جینسینگ را نمیتوان از راه قلمه برگ تکثیر نمود. برای این منظور بایستی از قلمه ساقه استفاده نمود. یکی دو برگ انتهای قلمه ساقه را بکنید. ساقه را در گلدان بسیار کوچکی که با بسترگیاهی مخلوط POTTING MIXبا پایه پیت پرشده و مرطوب باشد قرار دهید. سپس قلمه و گلدان را در کیسه تمیز پلاستیکی که آن را باد کردید و انتهایش را محکم بستید بگذارید. این کیسه پلاستیکی رطوبت را در خاک و اطراف برگها حفظ می‌کند. آن را درجایی قرار دهید که نور طبیعی فراوان غیرمستقیم دریافت کند. پس از ۴ تا ۶ هفته و به تدریج طی یک هفته پلاستیک را باز و خارج کنید. اکنون قلمه باید تعدادی ریشه سالم داشته باشد. سپس باید نگهداری و آبیاری را شروع کنید و به تدریج نور را افزایش دهید. با این روش یک درخت کوچک فیکوس خلق میکنید که در فرم بونسای جینسینگ نیست. این هنریست که پرورش به آن سالها آموزش نیازمند است.
- آفات و بیماری‌ها : شپشک و کنه تارعنکبوتی از آفاتی هستند که میتواند این گیاه را درگیر کند. در رطوبت زیاد قارچ‌ها ممکن است گیاه را بیمار کنند و سبب ریزش برگ شوند.
- ریزش برگها : نبود نور کافی، مشکل ریشه در اثر آبیاری زیاد یا زهکشی بد خاک، حمله حرات یا قارچ، آبیاری کم، درمعرض مستقیم دستگاه تهویه مطبوع قرار گرفتن، واکنش به کود نامناسب
- ویژه توجه : تمام فیکوس‌‌ها معمولا پس از جابه‌جایی از یک مکان به مکان دیگر در شش هفته حدود بیست درصد از برگهای خود را از دست می‌دهند. تفاوت در آبیاری، رطوبت هوا و شدت نور، تغییر فصل را به درخت نشان می‌دهد و آنها در پاسخ دچار ریزش برگ می‌شوند. در این مورد جای نگرانی نیست و در دو هفته برگهای درخت مجدد شروع به رویش خواهند نمود.
- هشدار : برگهای این بونسای برای حیوانات خانگی سمی است و اگر آن را ببلعند خطرناک خواهد بود پس این درخت را دور از دسترس آنها قرار دهید
منبع: iranbonsai.com
معرفی گیاه سانسوریا و روش تکثیر و نگهداری آن
کاشت ریحان در گلدان و نگهداری آن در آپارتمان
روش نگهداری از گیاه پتوس در آپارتمان